Przetwory owocowe i warzywne

Przetwory owocowe i warzywne – artykuły spożywcze powstałe w wyniku poddania świeżych owoców i warzyw obróbce (mechanicznej, termicznej, chemicznej, biologicznej), mającej na celu zachowanie lub zmianę ich własności (np. smaku, zapachu, wyglądu), wartości odżywczych, a także służącej ich utrwalaniu. W gospodarstwie domowym do przetwory owocowe i warzywne zalicza się: półprodukty (np. przeciery, moszcze), produkty (np. …

Normy żywieniowe

dieta trzylatkaNormy żywieniowe
zalecenia obejmujące ilości poszczególnych składników żywości (energetycznych, mineralnych, witamin), które powinny być dostarczane w ciągu doby do organizmu zdrowego człowieka, w zależności od jego płci, wieku, rodzaju wykonywanej pracy, stanu fizjologicznego (ciąża, karmienie), powiększone o odpowiedni margines bezpieczeństwa. Normy żywieniowe odpowiadają zalecane dzienne racje pokarmowe produktów spożywczych.

W Polsce normy żywieniowe opracowuje Instytut Żywności i Żywienia. Obejmują one …

Sód i Wapń

serSód Na
makroelement mający istotny wpływ, wraz z potasem i chlorem, na ciśnienie osmotyczne i utrzymanie zapasów wody w organizmie. Niedobory sodu wywołują zmęczenie, kurcze mięśni, osłabienie zdolności myślenia; nadmiar prowadzi do zatrzymania wody w ustroju, zaburzeń w pracy nerek i układu krążenia. Podstawowym źródłem sodu jest sól kuchenna warzona (sól kopalna kłodawska, inowrocławska lub wielicka jest dość rzadko dostępna …

Mineralne składniki żywności

sólMineralne składniki żywności
nieorganiczne związki chemiczne, głównie jony dodatnie (kationy) sodu, wapnia, potasu, magnezu, żelaza oraz jony ujemne (aniony) związków fosforu, siarki, chloru. Obok białek są materiałem strukturalnym organizmu, wchodzą w skład płynów ustrojowych, wpływają na przebieg wielu procesów życiowych, mają działanie regulacyjne.

Ogół pierwiastków, z których składa się organizm człowieka, dzieli się na makroelementy, są to: tlen, węgiel, wodór, …

Fosfor i Jod

rybaFosfor P
makroelement, którego 90% zgromadzone jest w kościach w postaci fosforanu wapniowego, reszta w innych komórkach. Dzienne zapotrzebowanie nie przekracza 1 g dla ludzi pracujących fizycznie. Natomiast dla pracujących umysłowo, uprawiających różne dziedziny twórczości – wymagane są większe ilości fosforu, niezbędnego do regeneracji komórek mózgowych. Do najbogatszych źródeł fosforu należą: mleko sproszkowane, sery twarde, żółtko jaja, płatki owsiane, cebula, …

Potas i Selen

mlekoPotas K
makroelement regulujący gospodarkę elektrolitową w organizmie, przewodzenie impulsów nerwowych, ma istotny wpływ, wraz z sodem i chlorem, na ciśnienie osmotyczne. Niedobory potasu powodują zahamowanie wzrostu młodych organizmów, osłabiają pobudliwość mięśnia sercowego, są przyczyną ogólnego osłabienia. Dzienne zapotrzebowanie wynosi ok. 100 mg. Potas najobficiej występuje w: mleku, mięsie drobiowym, rybach, fasoli, grochu, ziemniakach, czosnku i drożdżach.

Selen Se
mikroelement, …

Andruty z orzechami laskowymi

andrutNugat z orzechami laskowymi. Zrobić karmel z 40 dag cukru (cukier lekko zrumienić na patelni), dodać 20 dag miodu, gotować 3 min. Ubić pianę z 3 lub 4 białek, po ubiciu przełożyć do dużego, wysokiego garnka (masa rośnie, kipi) i wlewać do niej po trochu gorący cukier z miodem. Postawić garnek na małym ogniu. Mieszać ciągle, aby masa nie przywierała …

Marynata z dzikich gruszek lub głogu

Marynata z dzikich gruszek lub głogu. Dorodne, niedojrzałe ulęgałki obrać (zostawiając ogonki), sparzyć wrzątkiem z dodatkiem kwasku cytrynowego, odcedzić na sicie. Przygotować zalewę (1 I wody, 2 szklanki cukru, 1 szklanka octu 6-procentowego, kilka goździków, kawałek cynamonu) i zagotować w niej gruszki; przełożyć do słoików i pasteryzować ok. 20 min od zagotowania. Jeżeli robi się marynatę z innych gruszek (nie …

Ocet winny z jabłek

Ocet winny z jabłek. Pokrajanymi,kwaśnymi jabłkami (również spadami), ze skórką, ale bez pestek i gniazd nasiennych, napełnić gąsior lub duży słój do 2/3 jego pojemności i zalać wrzącą wodą do pełna. Przykryć papierem lub gazą i trzymać w ciepłym miejscu (może stać na słońcu) przez 8…10 tygodni, gdyż tyle trwa fermentacja. Potem ocet przefiltrować i zlać do butelek, szczelnie zamknąć. …

Konfitura z arcydzięgla

arcydziegielKonfitura z arcydzięgla. Łodygi arcydzięgla obcina się w końcu maja lub na początku czerwca. Po odrzuceniu liści i umyciu, grube łodygi pokrajać wzdłuż, małe pozostawić w całości, wrzucić do wrzącej wody
i gotować ok. 10 min, dodając przy końcu gotowania 0,5 łyżeczki sody oczyszczanej. Odlać, włożyć do zimnej wody, odcedzić. Przygotować syrop: na 25 dag arcydzięgla – 25 dag cukru …