Żyto. Jednym z najbardziej popularnych surowców do wyrobu wina jest żyto. Surowiec ten ze wszech miar polecamy, a to z następujących powodów:
1) w stosunku do owoców bardzo tani zwłaszcza, że po spuszczeniu wina pozostałe żyto można wysuszyć i użyć na różne cele, choćby tylko na karmę.
2) łatwość i prędkość otrzymania dobrego wina.
3) nie wymaga prawie żadnych pomocniczych przyrządów i aparatów, a więc młynków, pras, żadnego gotowania ani parzenia.
Dalej należy zaznaczyć, że wino żytnie imituje do niepoznania nawet lepsze typy wina gronowego. Wino żytnie jest produktem zdrowszym od wina gronowego, gdyż zawiera tylko kwas cytrynowy, który jest dla organizmu znacznie korzystniejszy od winowego, wino to starannie wyrobione odznacza się zupełną klarownością, piękny barwią i połyskiem.
Wina żytnie dodane do innych win, przyspieszają Ich klarowanie. Mając powyższe względy na uwadze polecamy wszystkim, a w szczególności początkującym w wyrobie win domowych, aby w pierwszym rzędzie spróbowali wyrobu wina z żyta, gdyż nie tylko otrzymają produkt smaczny i ładny, ale to ich zachęci do ulepszania produkcji tego wina, która prowadzona na wielką skalę miałaby dla kraju dużo znaczenie tak ekonomiczno jak i higieniczne, a to przez zwiększenie zużycie cukru w kraju i przez zastąpienie winem silnych trunków alkoholowych tak szkodliwych dla zdrowia.
Wyrób wina z żyta na 10 litrów:
1) dwa litry żyta, oczyścić mechanicznie, wymyć wodą poprzednio przegotowaną i ostudzoną. Wymywać należy żyto szybko, obiło 6-ciu minut, aby uniknąć wymycia ze skórki żyta cennych dla wina składników.
2) Tak przygotowane żyto wsypuje się do gąsiora na 10 litrów, zalewa się 1 litrem roztworu kwasu cytrynowego (1 litr wody. 40 gr. kwasu) w przegotowanej i ostudzonej wodzie na 2—4 godzin. Zabieg ten ma na celu wyjałowienie żyta, tzn. zniszczenie niepożądanych bakterii. Dodanego kwasu cytrynowego nie odlewać, nada on bowiem winu właściwą kwasotę.
3) Po wyjałowieniu żyta dolać 4 litry wody, w której przegotowano i wyszumowano 1 kg. cukru, oraz 4 g. specjalnej pożywki ,,Secalum“ lub w ostateczności „Fosfosalu”.
4) Dodać rozmnożonych dowolnych drożdży „Vinum“, np. „Tokay“ i po 1 dniu dodać resztę cukru w formie syropu.
5) Syrop przygotować, dodając do 1½ litra wody 1½ — 2 kg. cukru. Dodawany syrop należy mieszać, aby cukier nie osadził się na dnie naczynia.
6) Po upływie najwyżej 3 tygodni ściągnąć płyn z ponad zboża i osadów do butli lub beczki, wypełniając je płynem w całości i zatkać rurką fermentacyjną lub zalać olejem parafinowym czy czystą oliwą i zatkać watą. Kiedy zacznie się klarować, przefiltrować i ściągnąć do flaszek.
Wino – Pszenica, kukurydza. Postępować podobnie jak z żytem, wino to jednak nie dorównuje winu z żyta.